به نقل از «جام جم آنلاین»

محدودیت های تنش زدایی میان تهران و ریاض چیست؟

تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۹۷۰۱۰

در شرایطی که نظم منطقه ای در حال تغییر و تحول و هژمونی آمریکا رو به زوال است، مرکز ثقل قدرت از غرب به شرق حرکت می کند و در این میان ایران و عربستان سعودی به سمت بهبود روابط در حرکت هستند. دولت آمریکا در حال تغییر از حضور نظامی گسترده به سمت راهبرد موازنه بخشی فراساحلی و درصدد است تعهدات امنیتی بیش از حد خود در خاورمیانه را کاهش دهد تا بتواند بر مهار چین تمرکز کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا حمایت خود را از گفت و گوی ایران و عربستان سعودی اعلام و آن را تنش زدایی توصیف کرد که می تواند تنش های منطقه ای را کاهش دهد و چرخش آمریکا به سمت شرق آسیا را تسهیل کند.

قدرت های منطقه ای از توانایی و قابلیت لازم برخوردار نیستند که بتوانند به جایگاه هژمون منطقه برسند و به همین دلیل سعی می کنند به عنوان قدرت های میانه ترتیبات جدیدی خلق کنند و در مناطقی که آمریکا فاقد اهرم قدرت و چانه زنی است، به دنبال راه حل های منطقه ای باشند. هم زمان، کشورهای منطقه که در ابتدا با توافق هسته‌ای ایران مخالف بودند، به دنبال گفت‌وگو با تهران درباره موضوعاتی هستند که از مذاکرات هسته‌ای حذف شده است.

عربستان سعودی در تلاش است تهدیدات فوری علیه امنیت ملی خود را کاهش دهد. ریاض که از واکنش نشان ندادن قاطعانه ایالات متحده به حملات حوثی ها به زیرساخت های نفتی خود ناامید شد، اکنون به دنبال حفظ منافع خود و گرفتار نشدن در رقابت به اصطلاح قدرت های بزرگ است.

ایران معتقد است توافق با عربستان سعودی با میانجیگری چین می تواند به گسترش روابط با چین و مقابله با تلاش های آمریکا برای عمل به عنوان «یکپارچه کننده امنیتی» در منطقه کمک کند. فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) قصد دارد نیروهای اعضای شورای همکاری خلیج فارس را در گروه های ضربتی ترکیب کند که به طور مشترک در خلیج فارس و دریای سرخ گشت زنی کنند.

جنگ داخلی در سوریه که در سال 2011 میلادی آغاز شد، به مداخله مستقیم ایران انجامید که مصمم بود رابط مهم در زنجیره منتهی به لبنان و دریای مدیترانه را از دست ندهد. دستاوردهای ایران باعث شد کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی سیاست خارجی تهاجمی را در یمن اتخاذ کنند.

پس از چندین سال جنگ، عربستان سعودی به اهداف خود در یمن نرسید، در حالی که حوثی ها به سلاح های پیشرفته تری دسترسی یافتند که به راحتی می توانند تأسیسات نفتی عربستان را هدف قرار دهند.

یمن مهم ترین پرونده در مذاکرات بهبود روابط ایران و عربستان است. نفوذ ایران در یمن به عنوان دارایی حیاتی در تحمیل فشار به سعودی ها و حفظ بازدارندگی علیه ریاض تلقی می شود. تهران، یمن را دارایی راهبردی می بیند که دسترسی عملیاتی به عربستان سعودی را در درگیری فرضی تضمین می کند. عربستان سعودی خواستار پایان دادن به جنگ یمن و حملات موشکی به سرزمین خود است. این کشور همچنین نمی‌خواهد عرصه رقابت میان آمریکا و چین باشد و می‌خواهد در صورت افزایش تنش میان ایران و اسرائیل از هدف قرار گرفتن به وسیله ایران جلوگیری کند.

عربستان سعودی که تاکنون به توافق ابراهیم نپیوسته، سعی کرده است هرگونه گرم شدن روابط با اسرائیل صرفاً دوجانبه باشد و تهدیدی برای ایران به تصویر کشیده نشود. نگرانی ایران بیشتر در زمینه اتحادهای امنیتی بالقوه میان اعراب خلیج فارس و اسرائیل است، مفهومی که گاهی از آن به عنوان «ناتوی عربی» یاد می شود. بر این اساس، ایران نمی گذارد سنتکام جاه طلبی دیرینه خود را برای ایجاد ساختار دفاع هوایی یکپارچه با اسرائیل و شورای همکاری خلیج فارس محقق کند.

متغیر دیگری که می تواند سطح روابط ایران و عربستان را تعیین کند، این است آیا سعودی ها به وعده های خود مبنی بر افزایش تجارت و سرمایه گذاری در ایران عمل می کنند یا خیر. ایران اعلام کرده است به دنبال رسیدن به 1 میلیارد دلار تجارت دوجانبه سالانه با عربستان سعودی در کوتاه مدت و 2 میلیارد دلار در میان مدت است؛ موضوعی که با توجه به تحریم های ایالات متحده ممکن است دشوار به نظر آید.

ریاض همچنین بر چشم انداز اقتصادی 2030 خود تمرکز دارد که به دنبال نوسازی و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به وسیله کاهش وابستگی به نفت، توسعه منابع درآمد جایگزین و افزایش مشارکت بخش خصوصی است. سعودی‌ها امیدوارند تنش‌زدایی با ایران به جنگ یمن پایان دهد و از حملات حوثی‌ها به سرزمین عربستان ازجمله شهرهای جدیدی مانند نئوم در سواحل دریای سرخ جلوگیری کند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان نیز در حال آماده سازی زمینه برای به دست آوردن تاج و تخت است و می خواهد هیچ بهانه ای به مخالفان داخلی ندهد.

در دستیابی به توافق ازسرگیری روابط، تهران و ریاض باید ترجیحات راهبردی تاریخی خود را کم اهمیت جلوه دهند. عربستان سعودی سال ها اصرار داشت ایران نباید هیچ نقشی در جهان عرب داشته باشد؛ در نقطه مقابل ایران تمایلی به دادن امتیازات دائمی در زمینه یمن ندارد. گرچه هر دو طرف برای دستیابی به اهداف تاکتیکی به سازش روی آورده اند، اما ادامه توافق به این بستگی دارد آیا دو کشور می توانند تاکتیک ها را به راهبرد بلندمدت تبدیل کنند یا خیر./راهبرد معاصر

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: تهران و ریاض عربستان جو بایدن ایران و عربستان عربستان سعودی خلیج فارس منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۹۷۰۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لحظه اصابت و سرنگونی جنگنده پیشرفته آمریکا توسط انصارالله یمن+ ویدئو/ اعلام سفر رئیس موساد به عربستان/ طرح بلندپروازانه ترکیه برای ساخت ناو هواپیمابر/  حمله عناصر «پ.ک.ک» به نیروهای ارتش ترکیه

بین الملل تابناک: لحظه اصابت و سرنگونی جنگنده پیشرفته آمریکا توسط انصارالله یمن، اعلام سفر رئیس موساد به عربستان، طرح بلندپروازانه ترکیه برای ساخت ناو هواپیمابر،  حمله عناصر «پ.ک.ک» به نیروهای ارتش ترکیه و سفر معاون وزیر خارجه به عربستان از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.

لحظه اصابت و سرنگونی جنگنده پیشرفته آمریکا توسط انصارالله یمن+ ویدئو

ارتش یمن امروز (شنبه) با انتشار تصاویری از هدف قرار دادن یک جنگنده آمریکایی در آسمان صعده خبر داد.

 ارتش یمن فایل ویدئویی را از لحظه رهگیری و هدف قرار دادن جنگنده آمریکایی MQ۹ منتشر کرد.

تعداد بازدید : 0 کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

ارتش یمن اعلام کرد این جنگنده آمریکایی در حال انجام ماموریت خصمانه و جاسوسی در آسمان صعده بود که توسط یک فروند موشک زمین به هوای ارتش یمن شکار شد.

اعلام سفر رئیس موساد به عربستان

سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی در گزارشی مدعی شد که هواپیمای رئیس موساد شنبه شب در ریاض به زمین نشسته است.

به گزارش خبرگزاری شهاب فلسطین، سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی در گزارشی مدعی شد که هواپیمای مخصوص رئیس موساد شنبه شب و تنها دو روز مانده به سفر آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا به عربستان سعودی در ریاض به زمین نشسته است.

بر اساس گزارش رسانه‌های صهیونیستی، این هواپیما که پیش از این مقامات موساد و شاباک را برای رایزنی درباره آتش بس غزه به مصر و قطر منتقل کرده بود، از فرودگاه بن گوریون تل آویو پرواز خود را آغاز و سپس در فرودگاه امان پایتخت اردن توقف داشته و ازآنجا به مقصد ریاض پرواز کرده است.

رسانه‌های صهیونیستی مدعی شدند که این پرواز در راستای تلاش‌ها برای عادی سازی روابط بین تل آویو و ریاض انجام گرفته است.

طرح بلندپروازانه ترکیه برای ساخت ناو هواپیمابر

ترکیه در صدد ساخت نخستین ناو هواپیمابر بومی خود است؛ طرحی بلندپروازانه که هدف آن برآورده‌کردن نیازهای این کشور در حوزه نیروی دریایی است.

 خبرها حاکی از آن است که ناو هواپیمابر ترکیه قرار است از فناوری «استوبار» (STOBAR) استفاده کند.

در این فناوری هواپیماها بدون کمک منجنیق‌های روی عرشه و تنها با نیروی حاصل از موتور خود به پرواز درمی‌آیند.

در همین راستا، عرشه این ناوها را مانند سکوهای پرش اسکی، شیب‌دار می‌سازند.

بااین‌حال، ازآنجاکه بیشتر هواپیماهای استفاده‌شده روی این ناوها از قابلیت فرود عمودی بهره‌مند نیستند، کابل‌های فرود همچنان در هنگام فرود به هواپیماها کمک می‌کنند.

به گزارش «کلش ریپورت»، طول این کشتی ۲۸۵ متر، عرض آن ۷۲ متر و وزن آن ۶۰ هزار تُن خواهد بود. همچنین بر اساس گزارش‌ها، حداکثر سرعت این ناو هواپیمابر ترکیه به ۲۵ متر خواهد رسید.

بر اساس طرح اولیه آنکارا، این نا هواپیمابر ظرفیت حمل ۵۰ جنگنده را خواهد داشت که ۲۰ فروند از آن‌ها روی عرشه و ۳۰ فروند در آشیانه ناو نگهداری خواهند شد.

این ناو می‌تواند برای پرواز پرنده‌های مختلفی مورداستفاده قرار گیرد، از جمله جنگنده‌های «آنکا ۳»، هواگرد نظامی سبک «هورجت»، پهپاد «بیرقدار کیزیلما» و پهپاد «بیرقدار تی‌بی ۳».

طراحی و ساخت این ناو بر عهده دفتر طراحی پروژه نیروی دریایی ترکیه است؛ نهادی که گرچه تا امروز چندین ناوچه و ناوشکن تولید کرده، اما تجربه‌ای در حوزه ناو هواپیمابر ندارد.

 حمله عناصر «پ.ک.ک» به نیروهای ارتش ترکیه

«حزب کارگران کردستان ترکیه» (پ.ک.ک) روز (شنبه) از هدف قرار دادن یک تیم نظامی و یک فروند بالگرد ترکیه خبر داد.

به گزارش رسانه‌های عراق، حزب کارگران کردستان ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: ۲۰ نظامی ترکیه در منطقه «عمادیه» با سلاح‌های سنگین مورد حمله قرار گرفتند.

طبق اعلام این گروه، یک بالگرد ترکیه نیز که قصد فرود در «شیلادزی» دهوک را داشت، هدف قرار گرفت و از فرود آن جلوگیری شد.

ترکیه مدت‌هاست به بهانه مقابله با عناصر گروه مسلح موسوم به پ. ک. ک که در فهرست تروریستی کشورهای ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد، تمامیت ارضی عراق را نقض می‌کند.

بغداد بارها حملات ترکیه به شمال عراق را مصداق اشغالگری خوانده و بسیاری از مناطق شمال سوریه و عراق به دنبال حملات پیاپی ارتش ترکیه خالی از سکنه شده است.

سفر معاون وزیر خارجه به عربستان

مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد به عربستان سفر کرد.

 مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه صبح امروز(یک‌شنبه)  در فرودگاه ریاض مورد استقبال علیرضا عنایتی، سفیر ایران در عربستان قرار گرفت.

براساس آنچه که سفارت ایران در ریاض  اعلام کرده است مهدی صفری برای شرکت در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد با شعار «همکاری بین‌المللی، توسعه و انرژی»  که با حضور سران کشورها و سیاستگذاران  اقتصادی کشورهای مختلف جهان در عربستان برگزار می شود به ریاض سفر کرده است.